Zarząd Krajowy Związku Zawodowego Pracowników Warsztatowych, zaniepokojony przedstawionym przez Zarząd Spółki PKP Intercity - PROTOKOŁEM OCENY ERGONOMICZNEJ 11/2023 (Ocena kosztu energetycznego pracy na stanowiskach pracy kierownik pociągu i konduktor), zwraca się o wyjaśnienie zapisów, które mogą być odebrane jako legitymizowanie łamania przez PKP Intercity postanowień Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach transportowych oraz innych pracach związanych z wysiłkiem fizycznym. Ocena ta została wykonana przez Państwa Instytut.
W zapisach na stronach 8, 16, 17 określono walizki na kółkach i torby naramienne jako bagaż osobisty Pracowników - co jest absolutną nieprawdą. Zarówno torby konduktorskie małe, jak też torby naramienne i walizki na kółkach to torby służbowe przeznaczone do transportu przedmiotów będących na wyposażeniu Pracowników. Przedmioty te są niezbędne do wykonania pracy i wynikają z instrukcji służbowych, standardów i zarządzeń Pracodawcy (w zał. nr 1 skatalogowaliśmy ponad 100 pozycji, które są potrzebne do oczekiwanego przez Pracodawcę wykonania pracy).
Związek Zawodowy Pracowników Warsztatowych wielokrotnie wskazywał Pracodawcy nieprawidłowości oraz uchybienia w zakresie ręcznego transportu przedmiotów i możliwości przekroczeń obowiązujących polskim prawem norm (w tym wydatku energetycznego). Zjawisko to łączymy z działaniami podejmowanymi przez Biuro Obsługi Klienta (BOK) oraz Wydział Koordynacji Obsad Konduktorskich (komórki organizacyjne PKP Intercity), polegającymi na ciągłym zwiększaniu obciążenia pracą bez odpowiednich przerw i działań korygujących.
Tworzone w Centrali Spółki zmiany robocze dla pracowników drużyn konduktorskich - np. dla Sekcji Handlowej w Katowicach - zakładają ręczny transport przedmiotów będących na wyposażeniu Pracowników (dwie torby mała i duża - ważące łącznie ponad 15 kg) na odległość z siedziby Sekcji do dworca w Katowicach około 700 - 800 metrów, na grupę postojową Katowice Zawodzie około 2,5 km. Mała torba konduktorska używana podczas pracy przy obsłudze Podróżnych posiada wyposażenie, którego waga wynosi ok. 4 - 5,5 kg. W dużej torbie Pracownicy transportują, oprócz wymienionego w załączniku 1 wyposażenia, wodę otrzymaną od Pracodawcy w okresie wysokich temperatur oraz żywność niezbędną do zaspokojenia jednej z podstawowych czynności życiowych. Z uwagi na mobilny charakter pracy oraz występujący dość często zaplanowany w harmonogramach pracy brak możliwości zakupu ciepłego napoju czy posiłku (praca w święta, w porze nocnej, zbyt krótkie przejścia pomiędzy obsługiwanymi pociągami) zmusza Pracowników do zabrania ich ze sobą już podczas rozpoczęcia pracy.
Wynikające z przepisów prawa przerwy są planowane bardzo często w nieodpowiednich warunkach higieniczno - sanitarnych lub dopiero na koniec nawet 12 - godzinnych zmian roboczych (do dnia dzisiejszego Wydział Obsad Konduktorskich - podległy BOK - planuje niektóre przerwy na dworcowych ławkach, peronach, poczekalniach wśród Pasażerów - bez dostępu do bezpłatnych sanitariatów, możliwości skorzystania z toalety, umycia rąk czy przygotowania gorącego napoju lub posiłku. Przerwy na posiłek planowane są również w taki sposób, że Pracownik nie może skorzystać z pomieszczeń do tego przeznaczonych z uwagi na fakt, iż znajdują się one w odległości, której pokonanie tam i z powrotem zajęłoby całą przerwę - działania te łamią elementarne zasady współżycia społecznego).
Ponadto Pracownicy drużyn konduktorskich obarczani są (poprzez wewnętrzne przepisy) obowiązkiem transportowania pozostawionych w pociągu przez Podróżnych bagaży (walizek, toreb, pakunków, nart, rowerów i innych) do punktów odbioru rzeczy znalezionych.
Nagminnym zjawiskiem jest również wydawanie poleceń służbowych w zakresie zabierania z/do siedziby sekcji korespondencji służbowej (zestaw kopert, pakunki ze sprawozdaniami , broszurami informacyjnymi) i transportowania do obsługiwanych pociągów poczęstunków dla grup zorganizowanych.
Wspomnimy również, że w sytuacjach awaryjnych (opóźnienia pociągu) - kierowników pociągu i konduktorów obliguje się do pobrania i dostarczenia do obsługiwanego pociągu poczęstunków dla Pasażerów (kilka kartonów z wafelkami i kilku zgrzewek małej wody mineralnej).
Transport tych przedmiotów odbywa się z jednoczesnym obciążeniem torbami służbowymi.
Jako strona społeczna, reprezentująca Pracowników drużyn konduktorskich, nie możemy zgodzić się z twierdzeniem, iż jest to bagaż osobisty. Jedynym prywatnym elementem wymienionym w Państwa opisie jest plecak - noszony przez Pracowników jako zamiennik służbowych naramiennych toreb i walizek na kółkach z logo PKP IC . Wciąż jednak służy on jako opakowanie do transportu wymaganych narzędzi pracy. Pracownicy decydują się na używanie plecaków, ze względu na fakt, iż dźwiganie toreb służbowych naramiennych i walizek na kółkach ma negatywny wpływ na kręgosłup i układ szkieletowo - mięśniowy. Ciężkie i niewygodne walizki na kółkach nie nadają się do ciągnięcia po nierównych powierzchniach (schody, tłuczeń, przeszkody terenowe na bocznicach lub śnieg) i trzeba je wówczas nosić w rękach.
Konkluzja końcowa Protokołu w naszej ocenie zdaje się być próbą przerzucenia odpowiedzialności za przekroczenia dopuszczalnych polskim prawem norm obciążeń fizycznych na Pracownika. De facto, za przekroczenia obciążeń fizycznych Pracownika oraz ich skutki odpowiedzialny jest Pracodawca. Możemy domniemywać, iż Przedstawiciele Pracodawcy i służby BHP przekazali Państwu nieprawdziwe informacje lub zataili inne istotne, aby osiągnąć oczekiwany przez siebie wynik oceny wydatku energetycznego, wykorzystując przy tym reputację Państwa Instytutu.
Działanie takie uważamy za nieetyczne i wymagające wyjaśnień.
A.K
